Gebelikte Artan Enerji ve Besin İhtiyacının Karşılanması
Gebelikte enerji ve besin öğelerine ihtiyaç artışı ilk aylarda azdır ve gebelik ilerledikçe artar. Bunun için günlük diyete eklenecek besin miktarı, ilk aylarda azdan başlanarak artırılır. Gebelikten önce iyi beslenen, Bölüm 10-1-2′de verildiği gibi, besin gruplarından yeterli miktarda alan bir gebe kadımn günlük diyetine şunlar eklenir:Süt ve türevleri grubu : 1 porsiyon
Et, yumurta, kuru baklagil grubu : 1/2 – 1 porsiyon Sebze ve meyve grubu:1 porsiyon
Gebeliğin ilk aylarında porsiyon miktarları biraz küçük tutularak zamanla normal miktarda artırılır. Gebelik öncesinde, süt grubundan günde 2 porsiyon alınıyorsa gebeliğin ilk aylarında bu gruptan 1/2 porsiyon fazla almak yeterli olur ve gebelik ilerledikçe yapılan ek bir porsiyona çıkarılır. Gebelikte, süt, et, sebze ve meyve grubundan yeterli miktarda alınması zorunludur. Bu gruplardan kısıntı yapılamaz. Enerji kısıtlaması yapılması gereken durumlarda, şeker, yağ, tatlı ve tahıl ürünleri azaltılır. Besin gruplarından belirlenen miktarlara ek olarak gebelikte alınması gereken besinler de günlük diyette bulundurulursa, gebe kadının enerji ve besin öğeleri gereksinmesi karşılanır. Gebe kadının beslenmesinde aşağıda belirtilenlere uyulması gerekir:
1. Süt ve türevleri grubundaki besinlerden süt, yoğurt ve peynir üçlüsünden süt yeğlenmelidir. Süt grubundan günde en az iki porsiyon alınmalı, üç porsiyon almaya çalışılmalıdır. Bunun en az bir porsiyonu (bir su bardağı) süt olmalıdır. Süt içmek istemeyenler, bunun yerine yoğurt, peynir ve sütlü tatlı almalıdır.
2. Et, yumurta ve kuru baklagil grubundan günde alınması gereken 2 1/2, porsiyon, bu gruptaki değişik besinlerle tamamlanmalıdır. Örneğin, tümü et, tümü yumurta ile karşılanmamak, etlere, kuru baklagillere, bunların değişik türlerine ve yumurtaya yer verilmelidir. Örneğin 2 1/2 porsiyonun 1 porsiyonu et türleri, 1 porsiyonu kuru baklagiller, 1/2 porsiyonu bir yumurta olabilir.
Günde bir ya da haftada 4-5 yumurta, her hafta bir kez karaciğer, yürek, böbrek, dalak gibi organ etlerinden birini yemelidir.
3. Sebze ve meyve grubundan günde alınması gereken 4-5 porsiyondan en az bir porsiyonu yeşil yapraklı sebze, bir porsiyonu çiğ yenebilen bir tür olmalıdır.
4. Gebeliğin ilk aylarında bulantı ve kusma sebebiyle normal öğünlerde yeterince yemek yiyemeyenler sık ve az yemelidir. Kokulu, fazla sulu ve yağlı yemekler bulantı ve kusmayı artırabilir. Bu tür yiyecekler bir süre azaltılabilir ve alabileceği şekilde verilir. Yemekler, görünüş, renk, kıvam ve lezzet yönüyle iştah açıcı şekilde hazırlanmalıdır.
5. Aşırı beslenmeden kaçınmalıdır. Ayda en az bir kez tartılmalıdır. Normal ağırlıkta bir kadının gebeliği şurasında ayda ortalama 1 kg. dolayında ağırlık artışı normal sayılır. Ağırlık artışının az ya da çok olmasına göre diyetin enerji değeri azaltılmalı ya da artırılmalıdır. Zayıflamada günlük alman enerji 1500 kalorinin (6.3 MJ.) altına düşmemelidir.
6. Gebe kadında şişme (ödem) varsa, diyette tuz azaltılmalıdır. Yemeklere tuz az konmalıdır.
7. Gebelikte, doktora danışmadan ilâç alınmamalı; sigara, alkol kullanılmamalı, aşırı çay ve kahveden kaçınmalıdır. Sigara içilmesi sırasında oluşan çeşitli maddeler yanında karbonmonoksit, anne sağlığını bozduğu gibi döl için de zehirleyici etki gösterebilir. Yapılan araştırmalar, gebelik süresinde sigara içen kadınların bebekleri arasında doğum ağırlığı düşük olan bebek oranının, sigara içmeyen kadınların bebeklerine göre yüksek olduğunu göstermiştir. Doğum ağırlığı düşük bebekler de doğum ağırlığı normal olanlara göre hastalıklara daha dirençsizdir. Bu bebeklerin yaşama şansları da daha azdır, yaşayanlar arasında bedensel ve zihinsel gerilik gösterenlerin oranı, normal ağırlıkta doğanlardan çok yüksek bulunmuştur.
0 yorum:
Yorum Gönder